Τα τελευταία χρόνια ακούμε συχνά τη λέξη blockchain. Στην πράξη πρόκειται για μια ψηφιακή τεχνολογία που επιτρέπει την καταγραφή συναλλαγών με τρόπο διαφανή και ασφαλή, χωρίς να υπάρχει ένας «μεσάζων» όπως μια τράπεζα.Η τεχνολογία αυτή χρησιμοποιείται ήδη από τα πιο γνωστά κρυπτονομίσματα, όπως το Bitcoin και το Ethereum, αλλά αρχίζει να μπαίνει σιγά σιγά και σε άλλες χρήσεις, από τραπεζικές συναλλαγές μέχρι αγορές ακινήτων.
Με αυτήν τη γρήγορη εξάπλωση, όμως, εμφανίζονται και νέα ζητήματα που πρέπει να κατανοήσει όχι μόνο ο ειδικός, αλλά και ο απλός πολίτης.
Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) παρουσίασε τη μελέτη «Blockchain Consensus Mechanisms: A Primer for Supervisors» η οποία εξηγεί με απλό τρόπο πώς λειτουργούν οι μηχανισμοί συναίνεσης στα δίκτυα blockchain και αναδεικνύει τους κινδύνους αλλά και τις ευκαιρίες που δημιουργούνται για τις αγορές, τις τράπεζες και τους καταναλωτές, θέτοντας νέα δεδομένα στην εποπτεία.
Ακολουθούν πέντε χαρακτηριστικές εξελίξεις που δείχνουν πού πάει το πράγμα:
1. Εκπαίδευση για τις βασικές έννοιες
Οι εποπτικές αρχές, δηλαδή οι οργανισμοί που ελέγχουν τις τράπεζες και τις αγορές, εκπαιδεύουν πλέον τους υπαλλήλους τους για να καταλαβαίνουν πώς δουλεύει το blockchain. Για παράδειγμα, το Bitcoin λειτουργεί με «Απόδειξη Εργασίας» (Proof-of-Work), όπου χιλιάδες υπολογιστές λύνουν δύσκολους γρίφους για να καταγράψουν μια συναλλαγή. Το Ethereum, αντίθετα, βασίζεται στην «Απόδειξη Συμμετοχής» (Proof-of-Stake), όπου όποιος «κλειδώνει» περισσότερα νομίσματα στο δίκτυο έχει και περισσότερες πιθανότητες να εγκρίνει συναλλαγές.
2. Έλεγχος νέων επενδυτικών προϊόντων
Όλο και περισσότερες τράπεζες θέλουν να προσφέρουν προϊόντα που βασίζονται σε αυτά τα δίκτυα. Εκεί προκύπτει η «ρευστή συμμετοχή» (liquid staking), όπου τα νομίσματα που έχουν δεσμευτεί για συμμετοχή στο δίκτυο μετατρέπονται σε νέα, εμπορεύσιμα ψηφιακά «κουπόνια». Αυτό δίνει περισσότερη ευελιξία, αλλά κρύβει και κινδύνους υπερβολικής μόχλευσης, δηλαδή χρέους που μπορεί να γυρίσει μπούμερανγκ.
3. Δοκιμές σε ασφαλές περιβάλλον
Για να μην πειραματίζονται απευθείας με την πραγματική αγορά, πολλές χώρες δημιουργούν ρυθμιστικά “sandbox” – χώρους δοκιμών. Εκεί ελέγχουν πώς λειτουργούν τα νέα συστήματα, για παράδειγμα πότε μια συναλλαγή μπορεί να θεωρηθεί οριστική και αμετάκλητη. Αυτό είναι κρίσιμο για να μην αμφισβητείται ποτέ μια πληρωμή ή μια μεταβίβαση περιουσίας.
4. Αυξημένοι κυβερνοκίνδυνοι
Παράλληλα, όσο μεγαλώνουν τα δίκτυα, μεγαλώνουν και οι κίνδυνοι από χάκερ. Ιδιαίτερα ευάλωτες είναι οι λεγόμενες γέφυρες (bridges), δηλαδή τα προγράμματα που επιτρέπουν τη μεταφορά νομισμάτων από το ένα δίκτυο στο άλλο, και οι παράλληλες αλυσίδες (sidechains). Στο παρελθόν έχουν χαθεί εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια από τέτοιες επιθέσεις.
5. Πολιτική συζήτηση για το staking
Τέλος, υπάρχει έντονη συζήτηση για το αν το staking μέσω τρίτων – δηλαδή όταν μια εταιρεία συγκεντρώνει χρήματα από πολλούς επενδυτές και τα «κλειδώνει» στο δίκτυο – πρέπει να θεωρείται επενδυτικό προϊόν όπως μια μετοχή ή ένα ομόλογο. Αν αποφασιστεί κάτι τέτοιο, θα ισχύσουν αυστηρότεροι κανόνες για την προστασία των πολιτών.
Συνολικά, το blockchain είναι μια τεχνολογία που αλλάζει ήδη τον τρόπο που γίνονται οι συναλλαγές σε όλο τον κόσμο. Από τα κρυπτονομίσματα μέχρι τις τράπεζες και τις αγορές ακινήτων, ανοίγει δρόμους για ταχύτερες και φθηνότερες υπηρεσίες, αλλά παράλληλα φέρνει και νέους κινδύνους που πρέπει να γνωρίζουμε. Για τον απλό πολίτη σημαίνει πως στο μέλλον μπορεί να βλέπουμε πιο ψηφιακές και άμεσες συναλλαγές στην καθημερινότητά μας – αρκεί να υπάρχουν κανόνες και εποπτεία που θα προστατεύουν την αγορά και τους καταναλωτές. Έτσι, η πρόοδος δεν θα είναι μόνο για τους ειδικούς, αλλά θα αφορά όλους μας.
Πηγή: dnews
