Η «Κρυπτο-κοιλάδα» της Ελβετίας

Σε χωριά και πόλεις της  Ελβετίας πάντως, οι κάτοικοι μπορούν να πληρώνουν με κρυπτονομίσματα τους φόρους και τα κάθε είδους τέλη. Για παράδειγμα, το Τσουκ, μια  πόλη 30.000 κατοίκων-πρωτεύουσα στο ομώνυμο καντόνι- από το 2016 έγινε ο πρώτος δήμος στον κόσμο που δέχεται κρυπτονομίσματα ως κανονικό μέσο πληρωμής φόρων και τελών. Αρχικά το ανώτατο όριο για τις πληρωμές ήταν κρυπτονομίσματα αξίας 100.000 φράγκων, αλλά το 2023 αυξήθηκε στο 1,5 εκατομμύριο φράγκα. Μετά την αύξηση του ορίου το 2023 μάλιστα, περισσότερα από 100 άτομα και εταιρείες έχουν ήδη πληρώσει 6,51 εκατομμύρια φράγκα σε φόρους, με κρυπτονομίσματα. Όχι τυχαία, το καντόνι Τσουγκ ονομάστηκε «Κρυπτο-κοιλάδα»: Περίπου το ένα τρίτο των πληρωμών φόρων γίνεται σε Bitcoin και το ένα τρίτο σε Ethereum.

Όπως εξηγεί ο οικονομικός διευθυντής στο δήμο του Τσουγκ, Χάιντς Τένλερ, οι περισσότερες πληρωμές φόρων εισπράττονται μόνο το τελευταίο τρίμηνο. «Αναμένουμε φέτος πληρωμές έως και 10 εκατομμυρίων φράγκων με κρυπτονομίσματα. Τα ποσά είναι πιθανό να αυξηθούν γρήγορα στο μέλλον», λέει ο Τένλερ .Τα τελικά στοιχεία θα είναι διαθέσιμα το πρώτο τρίμηνο του 2025.

Πηγή: naftemporiki

Η επένδυση στον ΔΑΑ

Η εκτιμώμενη μερισματική απόδοση του 8% για τον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών (ΔΑΑ) αν επανεπενδυθεί από τον εκάστοτε επενδυτή σε μετοχές ΔΑΑ, τότε μέσα σε μόλις 9 έτη θα μπορεί να διπλασιάσει το κεφάλαιό του! Χωρίς να χρειάζεται να κοιτάει συνεχώς το τι κάνει η μετοχή κάθε ημέρα, περνώντας μάλιστα και το ψυχολογικό κομμάτι τού ανέβηκε: μήπως πρέπει να πουλήσω; - έπεσε: μήπως πρέπει να πουλήσω, γιατί θα πέσει και άλλο ή μήπως πρέπει να αγοράσω, γιατί είναι ευκαιρία; κτλ. 

Ο ΔΑΑ κατετάγη στην 16η θέση στην Ευρώπη για το 2024 με 31 εκατ. επιβάτες έναντι της 28ης θέσης που κατείχε το 2019 με βάση την κίνηση των επιβατών δείχνοντας έτσι τη δυναμική του. Η σύμβαση παραχώρησής του ανανεώθηκε μόλις το 2019 μέχρι το 2046, ενώ τα έσοδά του προέρχονται από δύο κυρίως πηγές: τα έσοδα από αεροπορικές και επίγειες δραστηριότητες. 

Πηγή: capital-Δ.Τρίγγας

Στασιμοπληθωρισμός και διογκωμένα χρέη απειλούν την παγκόσμια οικονομία (2/2)

Τα υψηλά επίπεδα χρέους, είτε σε ατομικό, εταιρικό ή εθνικό επίπεδο, μπορούν να δημιουργήσουν μια πληθώρα προβλημάτων όπως:

1. Πληρωμές τόκων: Το πιο άμεσο ζήτημα με το υψηλό χρέος είναι το κόστος των τόκων. Αυτές οι πληρωμές μπορούν να εκτρέψουν τα κεφάλαια μακριά από πιο παραγωγικές χρήσεις, όπως επενδύσεις σε επιχειρήσεις ή υποδομές. Για τα άτομα, οι πληρωμές χρέους με υψηλά επιτόκια μπορούν να τους εμποδίσουν να αποταμιεύσουν ή να επενδύσουν για το μέλλον.

2. Μειωμένη οικονομική ευελιξία: Οι υποχρεώσεις χρέους μπορούν να μειώσουν την ικανότητα προσαρμογής στις μεταβαλλόμενες συνθήκες. Για παράδειγμα, εάν μια εταιρεία έχει πολλά χρέη, μπορεί να μην έχει τους πόρους για να επενδύσει σε νέες επιχειρηματικές ευκαιρίες, έρευνα και ανάπτυξη ή απόκτηση ταλέντων.

3. Κίνδυνος χρεοκοπίας: Εάν ο οφειλέτης δεν μπορεί να πραγματοποιήσει τις απαιτούμενες πληρωμές, μπορεί να χρειαστεί να κηρύξει πτώχευση. Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε απώλειες θέσεων εργασίας, ρευστοποίηση περιουσιακών στοιχείων και αρνητικό αντίκτυπο στα πιστωτικά αποτελέσματα, καθιστώντας πιο δύσκολο και δαπανηρό τον δανεισμό στο μέλλον.

4. Οικονομική αστάθεια: Σε εθνικό επίπεδο, το υψηλό δημόσιο χρέος μπορεί να οδηγήσει σε οικονομική αστάθεια. Εάν οι επενδυτές χάσουν την εμπιστοσύνη τους στην ικανότητα μιας χώρας να αποπληρώνει τα χρέη της, μπορεί να απαιτήσουν υψηλότερα επιτόκια για να αντισταθμίσουν τον αυξημένο κίνδυνο, γεγονός που μπορεί να επιδεινώσει το πρόβλημα του χρέους. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε μια καθοδική σπείρα, που δυνητικά θα κορυφωθεί σε μια κρίση δημόσιου χρέους.

5. Πληθωρισμός: Οι κυβερνήσεις μπορεί να μπουν στον πειρασμό να διογκώσουν το χρέος τους αυξάνοντας την προσφορά χρήματος, αλλά αυτό μπορεί να οδηγήσει σε πληθωρισμό ή ακόμη και σε υπερπληθωρισμό, ο οποίος διαβρώνει την αξία του χρήματος και μπορεί να είναι ιδιαίτερα επιβλαβής για τους αποταμιευτές.

6. Υπέρβαση χρέους: Αυτό συμβαίνει όταν το επίπεδο του χρέους είναι τόσο υψηλό που οι πιθανοί δανειστές ή οι επενδυτές αναμένουν τα μελλοντικά έσοδα να εξυπηρετούν κυρίως το χρέος. Αυτό μπορεί να αποτρέψει νέες επενδύσεις και να επιβραδύνει την οικονομική ανάπτυξη, δημιουργώντας έναν φαύλο κύκλο που μπορεί να είναι δύσκολο να σπάσει.

7. Μειωμένες δημόσιες δαπάνες: Για τις χώρες, το υψηλό χρέος μπορεί να σημαίνει λιγότερα διαθέσιμα χρήματα για τις δημόσιες δαπάνες, καθώς περισσότερα έσοδα πρέπει να διατεθούν για την εξυπηρέτηση του χρέους. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε περικοπές στις κοινωνικές υπηρεσίες, την υγειονομική περίθαλψη και την εκπαίδευση, αυξάνοντας ενδεχομένως την ανισότητα και τη φτώχεια.

8. Εξάρτηση από ξένο κεφάλαιο: Οι χώρες με υψηλά επίπεδα εξωτερικού χρέους ενδέχεται να εξαρτώνται υπερβολικά από ξένα κεφάλαια, γεγονός που μπορεί να τις καταστήσει πιο ευάλωτες στις παγκόσμιες οικονομικές διακυμάνσεις και ενδεχομένως να θέσει σε κίνδυνο την οικονομική τους κυριαρχία.

9. Κόστος ευκαιρίας: Τα χρήματα που χρησιμοποιούνται για την εξυπηρέτηση του χρέους θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν αλλού, όπως επενδύσεις σε υποδομές, επιχειρήσεις ή εκπαίδευση. Αυτό το κόστος ευκαιρίας μπορεί να εμποδίσει την οικονομική ανάπτυξη και ανάπτυξη.

Αυτά είναι μερικά μόνο από τα πιθανά προβλήματα που σχετίζονται με τα υψηλά επίπεδα χρέους. Οι συγκεκριμένες επιπτώσεις μπορεί να ποικίλλουν ευρέως ανάλογα με το πλαίσιο, συμπεριλαμβανομένων των προοπτικών εισοδήματος και ανάπτυξης του οφειλέτη, των όρων και προϋποθέσεων του χρέους και του συνολικού οικονομικού περιβάλλοντος

Οι αυξήσεις των επιτοκίων κορυφώνουν τους κύκλους χρέους και οδηγούν στη συρρίκνωση των πιστώσεων. Σε κάθε κύκλο χρέους οι τομείς που βρίσκονται σε κατάσταση υπερβολής είναι διαφορετικοί. Υπερβολή σημαίνει μια κατάσταση «φούσκας» όπου μεγάλος αριθμός περιουσιακών στοιχείων έχει αγοραστεί με δανεικά χρήματα λόγω χαμηλών επιτοκίων του παρελθόντος, και οι τιμές τους έχουν αυξηθεί πάρα πολύ, λόγω της μεγάλης ζήτησης που δημιουργήθηκε από την αγορά με δανεικά κεφάλαια.

Το παγκόσμιο δημόσιο χρέος έφθασε σε σχεδόν ρεκόρ $100 τρις το 2024. Με παγκόσμιο ΑΕΠ στα 110 τρις, και οι ΗΠΑ με δημόσιο χρέος 35 τρις να έχουν1/3 του παγκοσμίου δημόσιου χρέους. Ο συνδυασμός υψηλών επιπέδων χρέους και αυξανόμενων επιτοκίων έχει ωθήσει στα ύψη το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους, προκαλώντας ανησυχίες σχετικά με τη χρήση μόχλευσης στο χρηματοπιστωτικό σύστημα.

Επομένως, ενώ ο δανεισμός μπορεί να δημιουργήσει προοπτικές ανάπτυξης, θα πρέπει να αντιμετωπίζεται με προσοχή και να υπάρχει ένα σαφές σχέδιο αποπληρωμής.

Έρχεται ένα δύσκολο περιβάλλον για τα νοικοκυριά, τις επιχειρήσεις, τις τράπεζες και τις κυβερνήσεις διότι όπως αποδεικνύουν τα δεδομένα έχουμε εμφάνιση στασιμοπληθωρισμού, ο πληθωρισμός αναζωπυρώνεται, οι οικονομίες δυσκολεύονται και η ανεργία αρχίζει να αυξάνεται. Στην περίπτωση αυτή το κλασικό μέτρο αύξησης των επιτοκίων για την αντιμετώπιση του πληθωρισμού, δημιουργεί δυσκολότερες συνθήκες στην οικονομία και θα φέρει υψηλότερη ανεργία. Τα παραπάνω σε συνδυασμό με το υψηλό ποσοστό χρέους (πάνω από το τριπλάσιο του παγκόσμιου ΑΕΠ) θα δημιουργήσει πολλαπλούς κινδύνους στις τράπεζες και αδυναμία στις κυβερνήσεις να βρουν χρήματα να καλύψουν τις ανάγκες τους.

Οι χώρες πλέον έχουν το δίλημμα πως θα ιεραρχήσουν τους περιορισμένους πόρους που έχουν. Υπάρχουν ταυτόχρονα ανάγκες για επενδύσεις στην πράσινη οικονομία, στους αμυντικούς εξοπλισμούς, στην τεχνητή νοημοσύνη, στην αναδιάρθρωση των παραγωγικών μονάδων, στην αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών, στην κάλυψη των δημοσιονομικών ελλειμμάτων, στην αύξηση των ποσών για πληρωμή των τόκων των υπαρχόντων δανείων καθώς τα επιτόκια έχουν τετραπλασιαστεί την τελευταία τετραετία, ο υψηλός πληθωρισμός εξανεμίζει την αγοραστική δύναμη των καταναλωτών και χρειάζονται κρατικές ενισχύσεις.

Και όλα αυτά συμβαίνουν σε ένα περιβάλλον όπου, οι κυβερνήσεις δεν μπορούν πλέον να «εκτυπώνουν χρήμα» μέσω ποσοτικής χαλάρωσης κλπ., διότι τροφοδοτείται περαιτέρω ο πληθωρισμός, δεν μπορούν να δανείζονται διότι είναι ήδη υπερχρεωμένες, δε συμφέρει να δανείζονται καθώς τα πολύ χαμηλά ή και μηδενικά επιτόκια των τελευταίων 20 ετών δεν υπάρχουν πλέον (τα επιτόκια των κρατικών ομολόγων έχουν τετραπλασιαστεί μετά το 2020), υπάρχουν σημαντικές γεωπολιτικές ανακατατάξεις και θέματα ενεργειακής ασφάλειας κυρίως από χώρες που σχεδιάζουν να ξαναγίνουν αυτοκρατορίες, όπως Τουρκία, Ιράν, Ρωσία, Κίνα, κλπ., και τέλος οι περισσότερες οικονομίες βρίσκονται σε στασιμοπληθωρισμό ή ύφεση, εξαιτίας της αντιμετώπισης του πληθωρισμού, οπότε δεν μπορεί να βρεθεί νέο χρήμα μέσω των φόρων από την αύξηση του ΑΕΠ.

Επί πλέον χώρες που χρησιμοποιούν ενέργεια από άνθρακα (π.χ. στην Κίνα πάνω από το 60% της ενέργειας της παράγεται από άνθρακα), παράγουν πολύ φθηνότερα τα προϊόντα τους, ρυπαίνοντας ανεξέλεγκτα το περιβάλλον, και κατακλύζουν με φθηνά προϊόντα τις χώρες που προσπαθούν να μεταβούν στην πράσινη οικονομία. Οι χώρες αυτές εκτός από το τεράστιο κόστος των επενδύσεων προς την πράσινη οικονομία, αντιμετωπίζουν τεράστιες εκροές χρημάτων από τα εμπορικά ελλείμματα εξ αιτίας ότι δεν μπορούν να ανταγωνιστούν τα φθηνά προϊόντα των ρυπογόνων χωρών (το 2023 το εμπορικό έλλειμμα ΗΠΑ, ΕΕ μόνο με την Κίνα ήταν $280 και $290 δις αντίστοιχα). Χρειάζονται πλέον πολύ εμβληματικές ηγεσίες για την αντιμετώπιση των πολύπλοκων προβλημάτων.

*Ο Γιώργος Ατσαλάκης είναι Οικονομολόγος, Αναπληρωτής Καθηγητής Πολυτεχνείου Κρήτης Εργαστήριο Ανάλυσης Δεδομένων και Πρόβλεψης

περισσότερο από το 51% των συναλλαγών σε αμερικανικές μετοχές, διεξάγεται εκτός των επίσημων χρηματιστηρίων της Wall Street

Ήδη περισσότερο από το 51% των συναλλαγών σε αμερικανικές μετοχές, διεξάγεται εκτός των επίσημων χρηματιστηρίων της Wall Street, δηλαδή του NYSE και του Nasdaq. Τι σημαίνει αυτό; Ότι περισσότερες από τις μισές αγοροπωλησίες μετοχών, δεν γίνονται όπως νομίζουν οι επενδυτές, μέσα από το επίσημο χρηματιστηριακό ταμπλό και σε τιμές και όγκους που βλέπουμε στις κεντρικές οθόνες της Wall Street.

Αλλά σε τιμές και σε ποσότητες που καθορίζονται μέσα στις εναλλακτικές πλατφόρμες συναλλαγών και στα κλειστά συστήματα συναλλαγών. Κάτι σαν παράλληλα χρηματιστήρια τα οποία προσφέρουν επιπλέον μόχλευση, αδιαφάνεια και ανωνυμία στους συναλλασσόμενους. Ο επίσημος όρος είναι ATS (alternative trading systems), δηλαδή εναλλακτικά συστήματα συναλλαγών.

Το συνολικό έργο το έχουμε ξαναδεί. Όσοι υποστηρίζουν ότι «αυτή τη φορά όλα είναι διαφορετικά», θα πρέπει να θυμούνται ότι το ίδιο motto ακούγεται πάντα όταν γεμίζουν αέρα οι φούσκες. Ειδικά σήμερα που στο παιχνίδι της φούσκας συμμετέχουν σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό και οι ισχυροί τραπεζικοί οργανισμοί των ΗΠΑ.

Απόσπασμα από άρθρο του Κ. Χαροκόπου στο liberal

Ο φόβος μιας νέας νομισματικής υποτίμησης

Πέραν από τις γεωπολιτικές ανησυχίες η υψηλή ζήτηση για το πολύτιμο μέταλλο αντικατοπτρίζει και τις ευρύτερες ανησυχίες σχετικά με τη διαρθρωτική στροφή που συντελείται τις τελευταίες δεκαετίες προς υψηλότερο δημόσιο χρέος και αυξημένη νομισματική προσφορά.

Από το 2019, ο λόγος του χρέους των ΗΠΑ προς το ΑΕΠ έχει ανέβει από 79% σε 97% το δεύτερο τρίμηνο του 2024, με το βασικό σενάριο της Επιτροπής Ομοσπονδιακού Προϋπολογισμού να προβλέπει ότι θα αυξηθεί στο 142% έως το 2035.

Είναι λογικό η εξέλιξη του λόγου χρέους των ΗΠΑ προς ΑΕΠ να εγείρει «διακριτικές» -προς το παρόν- ανησυχίες στους επενδυτές σχετικά με τη βιωσιμότητα του χρέους των ΗΠΑ.

Αν και η κυριαρχία του δολαρίου ως αποθεματικό νόμισμα διευκολύνει τη χρηματοδότηση των ελλειμμάτων των ΗΠΑ σε σύγκριση με άλλες χώρες, εντούτοις έχει απόλυτο δίκιο ο Lucas Meric - Investment Strategist στη Credit Agricole – στην εκτίμησή του ότι υπάρχουν φόβοι ότι η απάντηση στην αυξανόμενη επιβάρυνση του χρέους μπορεί να περιλαμβάνει περισσότερες πληθωριστικές πολιτικές, που ενδεχομένως να οδηγήσουν σε αυτό που ονομάζουμε «νομισματική υποτίμηση».Ας γυρίσουμε λίγο πίσω. Ιστορικά, οι υποτιμήσεις επιτυγχάνονταν με την ανάμειξη πολύτιμων μετάλλων με μέταλλα χαμηλότερης αξίας, προκειμένου να αυξηθεί η κυκλοφορία του νομίσματος.

Για παράδειγμα, οι Ρωμαίοι αυτοκράτορες προκειμένου να χρηματοδοτήσουν τους πολέμους, μείωσαν σταθερά την περιεκτικότητα των νομισμάτων σε άργυρο από το ποσοστό του 90% επί Νέρωνα σε μόλις 2% τον τρίτο αιώνα μ.Χ.

Στις σύγχρονες οικονομίες, πώς επιτυγχάνουμε το αντίστοιχο αποτέλεσμα; Με τη μορφή εκτεταμένης νομισματικής χαλάρωσης από τις Κεντρικές Τράπεζες. Στην ουσία, από το 1971, όταν τα νομίσματα έπαψαν πλέον να είναι συνδεδεμένα με τον χρυσό, οδηγηθήκαμε σε ουσιαστική απώλεια της αγοραστικής δύναμης του χρήματος. 

Αρκεί να εξετάσει κανείς την εξέλιξη της αξίας των πραγματικών περιουσιακών στοιχείων. Όπως βλέπουμε και στο παρακάτω διάγραμμα, το 1924, η μέση τιμή κατοικίας στις ΗΠΑ ανερχόταν περίπου στα 10.000 δολάρια. Το ποσό αυτό ισοδυναμούσε εκείνη την εποχή με 500 ουγκιές χρυσού.

Σήμερα, με 10.000 δολάρια μόλις και μετά βίας μπορεί κανείς να αγοράσει ένα αυτοκίνητο στις ΗΠΑ, ενώ οι 500 ουγκιές χρυσού αξίζουν 1.323.000 δολάρια, σύμφωνα με το κλείσιμο των συμβολαίων χρυσού την Παρασκευή 13 Δεκεμβρίου του 2024. Ο ευτελισμός της αξίας του χρήματος είναι προφανής.

Αυτή η απόκλιση που δίνει έμφαση στη διαφορά μεταξύ ενός περιουσιακού στοιχείου με θεωρητικά άπειρη προσφορά, όπως είναι το δολάριο των ΗΠΑ και ενός περιουσιακού στοιχείου με ημι-πεπερασμένη προσφορά, όπως είναι ο χρυσός, όχι μόνο υπογραμμίζει, αλλά και αποδεικνύει την ορθότητα της ελκυστικότητας του χρυσού ως αποτελεσματικό μέσο αντιστάθμισης του κινδύνου του πληθωρισμού και διατήρησης της αγοραστικής δύναμης.

Πηγή: liberal